Tekel, piyasada tek bir satıcının olduğu durumdur. Tekelcinin karşı karşıya olduğu talep eğrisi negatif eğimlidir. Tekel ve tam rekabet piyasalarının sonuçlarının karşılaştırılması, tekelcinin daha yüksek bir fiyat belirlediğini, daha düşük bir üretim yaptığını ve ekonomik kârdan fazla kazandığını (tekel rantı) ortaya koymaktadır. Bu durumda, tüketiciler refah kaybına yol açacak şekilde yüksek bir fiyatla karşılaşmakta ve gelir tüketicilerden tekelci teşebbüse aktarılmaktadır. Bunlar, tekelden kaynaklanan muhtemel zararın sadece bir kısmını oluşturmaktadır. Rekabetçi baskılardan büyük ölçüde uzak olan tekelcilerin, maliyetleri minimuma indirme veya teknolojik değişim gerçekleştirme yönünde yeterli motivasyona sahip olmayacakları kabul edilmektedir.

Tekel, pazar gücünden farklıdır. Pazar gücü, teşebbüslerin aşağı doğru eğimli talep eğrileriyle karşı karşıya olduğu ve fiyatı kâr getirecek şekilde rekabet seviyesinin üzerine çekebileceği tüm durumları ifade eden bir terimdir. Pazar gücü, sadece tekelde değil, oligopol, tekelci rekabet ve hâkim durumda da meydana gelebilmektedir. Tekelleri sürdüren giriş engelleri, çoğu kez patentler ve tekel franchise’ları yoluyla sağlanan yasal koruma ile bağlantılıdır. Bununla birlikte, bazı tekeller, stratejik davranış veya ölçek ekonomileri yoluyla yaratılıp sürdürülmektedir. Doğal tekeller, ise çoğu kez sert düşüş gösteren uzun dönem ortalama ve marjinal maliyetlerle karakterize edilmektedir. Burada, piyasanın büyüklüğü, mevcut ölçek ekonomilerinden yararlanmak üzere sadece bir teşebbüse yer bırakmaktadır.

Rekabet hukuku ve politikasının amacı doğrultusunda, bazen %100 pazar payından daha az pazar payına sahip bir teşebbüs için de tekel tanımlaması yapılabilmektedir. Pazar payı kriterlerine bağlı olarak farklı hukuk düzenleri tekele farklı şekillerde yaklaşmaktadır. (Bkz. OECD 1990)