15 Şubat 2009 tarihli ve 27142 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde Verilecek Para Cezalarına İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı. Yaklaşık 15 yıldır uygulanmakta olan söz konusu Yönetmelik, Rekabet Kurulunun bu süre içinde şekillenen içtihadı doğrultusunda rekabet politikasının tesisinin sağlanması amacıyla gözden geçirilmiştir. Bu çerçevede, rekabet hukukunun uygulandığı piyasaların niteliğinin geleneksel piyasalardan giderek farklılaşması, teşebbüslerin iş modellerinin ve tüketici tercihlerinin değişmesi, karşılaşılan ihlal türlerinin ve rekabet hukukunun uygulanacağı muhatapların niteliğinin de değişmesine yol açmış; bu değişen unsurlar karşısında Kurulun cezalandırma politikasının da gözden geçirilmesi ihtiyacı gündeme gelmiştir.
Nitekim kullanıcı verileri gibi kritik varlıkları kontrol eden büyük teknoloji teşebbüslerinin sınır ötesi faaliyetlerinin yaygınlaşması nedeniyle pazar gücünün artması, bu durumun rekabet ihlallerini geniş bir ekonomik alana yayması, algoritmalar ve veri tekelleşmesine bağlı ihlallerin dijital piyasalar ve tüketici refahı üzerinde olumsuz etkilerinin ortaya çıkması Rekabet Kurulunun cezalandırma politikasının yeniden ele alınmasını gerektirmiştir.
Bu çerçevede, Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde Verilecek İdari Para Cezalarına İlişkin Yönetmelik 27 Aralık 2024 tarih ve 32765 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Yönetmelik ile temel ceza oranının yalnızca “kartel” ve “diğer ihlaller” şeklinde sınıflandırılmış ihlal türlerine bağlı olarak belirlendiği yaklaşımdan vazgeçilmiş olup özellikle ihlalin niteliğinin ve rekabet üzerindeki olumsuz etkisinin dikkate alındığı yeni bir yöntem benimsenmiştir. Buna paralel olarak cezanın belirlenmesinde “kartel” ve “diğer ihlaller” ayrımına dayanan alt ve üst sınırlar da kaldırılmıştır.
Ayrıca ihlalin süresine bağlı artırımda dikkate alınacak zaman aralıkları kısaltılarak ihlalin objektif koşullarının cezaya adil bir biçimde yansıtılması sağlanmıştır. Cezanın teşebbüsün sübjektif koşullarına göre uyarlanmasına yönelik olarak ve Kurulun içtihadı dikkate alınarak, hukuki belirlilik ilkesi çerçevesinde ağırlaştırıcı ve hafifletici unsurlar gözden geçirilmiş; ayrıca ağırlaştırıcı unsurlara bağlı artırım oranının alt sınırı ile hafifletici unsurlara bağlı indirim oranının alt ve üst sınırları kaldırılmıştır. Böylelikle tüketici refahına zarar veren rekabet ihlallerinin daha etkin bir şekilde cezalandırılabilmesi ve gelecekte gerçekleştirilebilecek rekabet ihlallerinin caydırılabilmesi amaçlanmıştır.
Yönetmelik metnine ulaşmak için tıklayınız.